In Nederland dromen ongeveer 1 miljoen mensen ervan om voor zichzelf te beginnen. 400.000 van hen gaan zich daadwerkelijk oriënteren, veruit de meesten (> 90%) met het idee om als ZZP-er aan de slag te gaan. De kans is groot dat jij een van hen bent… omdat je deze blog leest. Of misschien ben je al zelfstandig ondernemer en twijfel je of je ermee door moet gaan?
Wat zijn de afwegingen die je moet maken om wel of niet voor jezelf te beginnen (of om er wel of niet mee door te gaan)?
ZZP ja of nee: wat is het goede antwoord?
Er zijn van die vragen in het leven die lastig te beantwoorden zijn, simpelweg omdat je op het moment dat je het antwoord geeft nog niet de volledige consequenties van je antwoord kunt overzien. “Zal ik gaan solliciteren?”, “Zal ik mijn relatie beëindigen?” en “Zal ik voor mijzelf beginnen”; het zijn allemaal vragen uit deze categorie. Er is nog een overeenkomst bij deze vragen: het niet beantwoorden ervan helpt je in elk geval niet verder! Met andere woorden, als je het zo bekijkt, is elk antwoord goed! Dat is misschien al weer een hele geruststelling, nietwaar?
Vonk of smeulend vuurtje?
Als jij met de gedachten speelt om voor jezelf te beginnen dan heeft dat uiteraard een reden. Misschien is er al langere tijd een ‘smeulend vuurtje” of is er ineens die vonk die alles in vuur en vlam lijkt te zetten. Ik wil geen aannames doen, dus ik vertel je in dit blog hoe ik vijf jaar geleden de beslissing heb genomen om voor mijzelf te beginnen. Ik doe dit zo beknopt mogelijk en ik hoop dat je tijdens het lezen ervan in staat bent mijn verhaal te vertalen naar jouw eigen situatie, hoe anders die misschien ook is.
Vijf jaar geleden zat ik in een arbeidsconflict. Het precieze hoe en wat is in dit kader niet zo relevant. Ik kwam thuis te zitten en was er letterlijk ziek van. Ik was te lang doorgegaan in een situatie die niet bij mij paste en dus ook niet goed voor mij was. Toen deed ik – al zeg ik het zelf – iets heel slims, iets wat buiten mijn comfortzone lag: ik vroeg hulp.
Vrijheid!
Niets gebeurt zonder reden. Ik heb de hele wereld over gereisd, meer dan 50 landen gezien en bij elkaar jaren in het buitenland doorgebracht. Ik heb een goed stel hersens en ik had een prachtige carrière. En ineens zat ik thuis, bang om de deur uit te gaan en ziek van onzekerheid en boosheid. Ik was mijzelf niet. Dus… ik zocht hulp. Ik nam een loopbaancoach in de arm, die al heel snel tegen mij zei: “Wat doe jij in hemelsnaam bij die baas? Dit past totaal niet bij wie je bent. Je bent net een vogel in een goede kooi”. Zij stelde aan mij de vraag: “Waarom ga je niet als ZZP-er voor jezelf beginnen? Dit gaat jou de vrijheid geven die je zo nodig hebt.” Ik moest van haar onderzoeken of het bij mij paste.
Vijf jaar geleden konden het UWV en de KvK hier meer bij helpen dan dat ze tegenwoordig kunnen doen. Nu kunnen zij vooral helpen bij de praktische vragen, zoals “Hoe zit het met starten vanuit een uitkering?” en “Hoe schrijf ik me in en hoe zit het met de belastingen?”. Echter, dit zijn eerlijk gezegd de minst interessante vragen die je te beantwoorden hebt, om voor jezelf de keuze te maken: ZZP ja of nee? Er zijn twee soorten vragen die veel belangrijker zijn.
‘No brainer’
Voor mij gold destijds dat terugkeren naar een baan in loondienst echt geen optie meer was. Het was dus een zogenaamde ‘no-brainer’: ik hoefde er niet over na te denken. Ik ging me vanaf dat moment alleen nog maar bezighouden met de vraag: Hoe word ik een succesvolle ondernemer?
En dat was het moment dat ik erachter kwam dat er twee soorten vragen zijn, waarvan de antwoorden alles bepalen voor je kansen als zelfstandig ondernemer: de emotionele vragen en de bedrijfskundige vragen.
Oftewel: “Past het wel bij mij, ben ik er de geschikte persoon voor?” en “Kan ik eigenlijk wel mijn geld gaan verdienen met wat ik wil gaan doen en hoe dan?”
Verkeerde vragen
Wanneer ik met mensen praat die overwegen te gaan starten, valt mij iets op: een groot deel stelt de verkeerde vragen! “Hoe zit het met de belastingen?”, “Hoe zit het met mijn uitkering?” en “Wat voor verzekeringen moet ik afsluiten?”. Ik zeg niet dat deze vragen niet beantwoord moeten worden. Dit zijn alleen niet de vragen die je gaan helpen bij je keuze om wel of niet voor jezelf te beginnen.
Ga vooral aan de gang met de emotionele en bedrijfskundige vragen. Die bepalen uiteindelijk het antwoord op je vraag.
Wat zijn – nu je dit gelezen hebt – jouw vragen en twijfels? Waar zou je meer over willen weten? Laat het mij hieronder weten, dan zal ik daar in volgende blogs verder op ingaan!
Dank!
p.s.: Mijn belangrijkste boodschap aan jou: doe het niet alleen. Vraag hulp. Misschien ken je andere ondernemers. Het helpt ook om met andere aspirant starters hierover te praten en te sparren. Speciaal voor dit thema organiseer ik een bijeenkomst, zodat jij de vraag voor jezelf in één middag kunt beantwoorden. Je bent van harte welkom. Klik hier voor meer informatie over de training “Oriëntatie op ondernemerschap”.
Herkenbaar verhaal Oscar! Ik ben in 2012 na een loopbaantraject begonnen als ZZP’er naast een baan van toen nog 32 uur per week. Ondanks dat ik aangesloten was bij een franchise organisatie (nu niet meer), kreeg ik geen klanten. Ik was er niet goed op voorbereid dat ik aan marketing en acquisitie moest gaan doen! Met als gevolg dat ik pas na het volgen van een training aan het werk ben gegaan met marketing en netwerken. Dus ook al weet je goed wat je wilt en ben je deskundig genoeg, je moet wel zichtbaar worden om klanten te krijgen!
Dank je Tineke, dat is de spijker op de kop slaan: als ZZP-er moet je zelf je marketing & sales doen, en soms lijkt het erop alsof dat nog belangrijker is dan je vak zelf! Goed dat je hierin ondersteuning hebt gezocht!
Hoi Oscar, goed verhaal – en ik denk dat veel mensen hier over twijfelen. Ik ben niet zo iemand. Ik heb nog nooit getwijfeld of ik een baan wilde of ondernemer wilde zijn. Vol overtuiging en vol overgave ben ik in 1994 als zelfstandige gaan werken. En daar ga ik nooit spijt van krijgen 😉
Je zou eigenlijk een soort afvinklijstje moeten hebben voordat je eraan begint. Met van die vakjes ‘geschikt’ en ‘ongeschikt’. Ik vraag me af welke essentiële kwaliteiten je moet bezitten om ondernemer te kunnen zijn. Je kunt wel denken dat je het kunt en de praktische zaken lukken ook allemaal wel, maar je moet wel gedisciplineerd zijn, kritisch naar jezelf kunnen kijken en snappen hoe het werkt. Je gaat toch een avontuur aan waarvan je niet precies weet waaraan je begint.
Ja Annemieke, net zoals bij defensie :-). Het is zeker zo dat het goed is vooraf een soort van slagingskans te bepalen, samen met een coach bijvoorbeeld. Maar alles vast of staat met doorzetten en discipline. Tip: het helpt wanneer je samen optrekt met andere (startende) ondernemers en elkaar zo blijft stimuleren.
Hallo Oscar,
daar heb ik lang niet meer over nagedacht, maar ik denk niet dat ik ooit nog terug zou kunnen naar een baan. Het idee alleen al… Maar je moet er wel geschikt voor zijn, het is niet makkelijk en de vrijheid is ook maar relatief. Alles moet wel gebeuren of je het nu zelf doet of uitbesteedt. Maar natuurlijk geldt ook hier: een goed begin is het halve werk. Ik vind het in ieder geval fantastisch om eigen baas te zijn. 🙂
Groet, Anneke
100% with you Anneke. Soms stellen mensen mij ook die vraag: zou je nog een baan willen? Dan zeg ik “nee, de geest is uit de fles, dat gaat hem niet meer worden voor mij”. Je hoort me daarmee niet zeggen dat het alleen maar rozengeur en maneschijn is. Af en toe is het heel pittig en niet leuk. Dat is ook de reden dat je vooraf echt moet kijken of het wat voor je is.
Hoi Oscar, ik ben net gestart als ondernemer en ik weet nog dat ik dat 4 jaar geleden ook wilde. De reacties om mij heen hebben mij toen laten besluiten het niet te doen. Maar het bleef kriebelen en nu ben ik gaan doen waar ik echt blij van word. En dat is zoveel leuker. De vraag die mij heel erg heeft geholpen: Als ik op mijn sterfbed lig, kan ik dan terug kijken naar een leven waar ik alles uitgehaald heb? Destijds was mijn antwoord nee, nu is het ja. En dat voelt zo fijn.
Dat is inderdaad een superkrachtige vraag Jojanneke! Het is lastig wanneer je omgeving niet direct enthousiast zit. Vaak uit pure bezorgdheid, maar ook omdat ze het zich niet kunnen voorstellen wat ondernemen is. Bestaat (of bestond) jouw omgeving vooral uit mensen met een baan? Het helpt wanneer je andere (starters) om je heen hebt. Soort zoekt soort 🙂
Hi Oscar,
Dankjewel voor het delen van je verhaal. Ik herken het. Ik ben ook ondernemer geworden omdat ik ben ontslagen. Eerste wat ik deed was naar de Kamer van Koophandel gaan en een website bouwen. Had verder totaal geen verstand van ondernemen en het lukte dus ook niet. Later ging ik hier allerlei trainingen voor volgen en leerde ik ondernemen.
Ondernemen moet je echt leren, het is een vak. Ik kan me voorstellen dat veel mensen met die vragen zitten die jij noemt, omdat ze niet weten wat ondernemen is. En dat wat je niet weet, kan je ook niet voelen of doen. Dus aan ons de taak dat aan hen bij te brengen.
Hi Marielle, weet je… ik heb hier niets aan toe te voegen. Dank je!
Hoi Oscar,
dank je wel voor het delen van jouw persoonlijke verhaal. Mijn zzp-er bestaan begon vanuit een ontslag. Ik werd vanuit de ziektewet op straat gezet zonder uitkering. Met mijn hoofd kwam ik er niet uit wat ik wilde gaan doen. Uiteindelijk kwam er een hartverlangen boven en kon ik er niet meer om heen. Ik ben er vol voor gegaan. De dingen die jij benoemt in je blog zijn ook precies de vragen die ik tegenkom bij mijn klanten. Ze denken verkeerd om. Ik begeleid ze om eerst weer contact te maken met hun hart. Want ik heb ervaren dat zo de beste keuzes ontstaan.
Ik ben het ook helemaal eens met Marielle; ondernemen kan je leren. De keuze moet echter eerst vanuit de juiste intentie gemaakt worden.
Groetjes Astrid
Beste Astrid, dank voor jouw reactie en input. Je hebt een heftige tijd achter de rug zo te lezen. Mooi om te lezen hoe jij je draai hebt gevonden en helemaal mooi om te lezen hoe jij anderen nu ook daarin helpt.